Dlaczego warto inwestować?

Podejmuję ten temat, ponieważ spotykam coraz więcej ludzi, którzy narzekają na osoby specjalizujące się w dziedzinie finansów, a nawet twierdzą, że zostali przez nie oszukani. A wszystko to wynika, według mnie, z chęci przerzucenia ryzyka inwestowania na doradców. Niech ten skromny poradnik posłuży tym, którym zupełnie obcy jest temat inwestowania. Niech będzie także pewnym zarysem problemów wartych uwagi, które należy poruszyć podczas rozmowy z doradcą finansowym.

Jeśli natomiast nigdy nie myślałeś o inwestowaniu bądź uważasz, że ten temat zupełnie Ciebie nie dotyczy, to i tak polecam przeczytanie tego miniporadnika. Zajmie Ci to niecałe 10 minut, a informacje w nim zawarte mogą pomóc Ci dostrzec problemy, przed jakimi staje społeczeństwo. Są one związane przede wszystkim z poczuciem bezpieczeństwa, które wiąże się także z finansami. Zapewne zdajesz sobie sprawę z tego, że w dzisiejszych czasach nie możesz być pewnym niczego. Praca, opieka zdrowotna, edukacja dzieci, emerytura – te wszystkie sprawy wywołują u nas prawdziwy ból głowy. Co by było, gdybyś mógł zapomnieć o tych sprawach na chwilę? Przyjemnie, co? A gdyby tak ktoś za Ciebie zajął się tymi problemami na stałe?

Przecież chodzi o Twoje zainwestowane pieniądze. Czy możesz je wpłacić w coś, czego nie rozumiesz

Produktów inwestycyjnych na rynku istnieje bardzo wiele. Wiadomo, że wpływ na to ma konkurencja na rynku i zróżnicowanie instytucji finansowych. Natomiast bardzo często nie mamy świadomości, że powodem istnienia tak znacznej liczby produktów są wysoce zróżnicowane potrzeby ludzkie. Stąd też produkt dopasowany do jednej osoby nie jest odpowiedni dla drugiej. Nie znam wszystkich doradców na rynku, ale podczas rozmowie z Klientem staram się poznać najpierw jego potrzeby i oczekiwania. To jest punkt, od którego należy rozpocząć każdą rozmowę na temat własnych oszczędności. Chodzi o to, abyś rozumiał, skąd bierze się zaproponowany Ci produkt. Zastanawia mnie zawsze fakt, że gdy prowadzę rozmowę z Klientem na temat kredytu gotówkowego, ten automatycznie pyta mnie o każdy szczegół, chce porównać wiele ofert, a nawet sprawdzać warunki umowy na własną rękę. Natomiast jeśli chodzi o rozmowy na temat oszczędzania czy inwestowania, nie ma żadnych pytań. Gdybym nie wykazywał inicjatywy w poznaniu potrzeb i oczekiwań Klienta, najprawdopodobniej wpłaciłby swoje pieniądze z góry, zakładając, że i tak tego systemu nie zrozumie. A w momencie, w którym Klient straciłby na inwestycji, stwierdziłby, że to moja wina, bo mu taki produkt „wcisnąłem”. To bardzo wygodne przeświadczenie, czyli zrzucenie odpowiedzialności wyboru na drugą osobę. Jesteś pełnoletnią, odpowiedzialną za siebie i swój majątek osobą, więc musisz odpowiadać za własne decyzje, również te inwestycyjne. Dlatego też bądź osobą świadomą, przeczytaj kartę produktu inwestycyjnego, dopytaj doradcy, jeśli nie jesteś pewien, przeczytaj OWU (Ogólne Warunki Ubezpieczenia) – w przypadku ubezpieczeń. To nic nie kosztuje, a może pomóc w podjęciu decyzji. Poświęć trochę czasu, wszak to Twoje pieniądze, więc to Ty podejmujesz ryzyko inwestycyjne. Na spotkaniach z doradcą nie bój się pytać – w końcu od tego jestem, aby rozjaśnić Ci temat oszczędzania i inwestowania.

Inwestowanie wszystkich dostępnych środków

Inwestowanie wiąże się z pewnymi wyrzeczeniami. Jeśli już zdecydujesz się na wybór konkretnego produktu inwestycyjnego, to pamiętaj, że nie ma on charakteru zwykłej lokaty bankowej. Mianowicie, zamykając produkt przed upływem okresu umowy, trzeba liczyć się z utratą części kapitału. Dlatego też nie polecam inwestowania całości uzbieranych oszczędności. Ograniczając się do ich części, minimalizujesz strach przed sytuacjami kryzysowymi. Nie chodzi o to, żeby zarzynać się najwyższą kwotą, lecz o to, by dokończyć cel programu inwestowania. Stąd automatycznie możemy przejść do punktu 3., mianowicie:

Brak dywersyfikacji produktów inwestycyjnych

Ważne jest, aby Twoje pieniądze pracowały w różnych miejscach. W tych najmniej i najbardziej elastycznych. Nie warto kierować się zasadą „wszystko albo nic”. Zdecydowanie bardziej opłacalną metodą inwestowania jest dywersyfikacja, czyli zróżnicowanie swojego portfela inwestycyjnego. Inwestując w ten sposób, rozkładasz ryzyko inwestycji. Dzięki temu śpisz spokojniej i mniej intensywnie reagujesz na wahania rynku.

Po co inwestuję? Właściwie to nie wiem

Abyś mógł myśleć o skutecznym inwestowaniu, bardzo ważnym krokiem, który musisz podjąć, jest ustalenie realistycznego celu finansowego. Często nawet nie zastanawiamy się, po co odkładamy pieniądze. To poważny błąd najczęściej prowadzący do rezygnacji z inwestycji, a to z kolei wiąże się z utratą części kapitału. Posiadając cel, niezależnie od tego, czy jest to cel długoterminowy, czy krótkoterminowy, posiadasz wizję przyszłości, w której dokonujesz zakupu, płacisz za usługę czy też po prostu żyjesz z uzbieranych pieniędzy. Dzięki temu rośnie motywacja do pozostawienia pieniędzy w stanie nienaruszonym do końca umowy czy też do dalszego opłacania składek. Za pomocą celów możemy też oszacować, jaką kwotę i na jaki okres potrzebujemy zainwestować, aby nasz cel został zrealizowany. Trzymaj się obranej strategii, nawet jeśli coś niezaplanowanego będzie Cię kusiło. Taka metoda finansowania potrzeb konsumpcyjnych uchroni Cię przed dużo kosztowniejszym finansowaniem za pomocą kredytowania.

Nie widzę zbyt wielkich zysków, przenoszę kapitał gdzie indziej

Jeśli dotykamy tematu inwestowania, trzeba wspomnieć też o tym, że nie należy liczyć zysków, zanim inwestycja dobiegnie końca. Inwestowanie wymaga czasu i cierpliwości. Niecierpliwość powoduje modyfikowanie strategii, co w praktyce oznacza nagłe przenoszenie środków z funduszy zrównoważonych do akcyjnych itp. A to z kolei skutkuje utratą części kapitału. Musisz liczyć się z tym, że Twoja inwestycja może nie przynosić zysków, których oczekiwałeś. I pamiętaj, wszelkie wykresy i informacje na temat zwrotu z inwestycji danych produktów inwestycyjnych są uśrednionymi wielkościami. Ceny jednostek funduszy inwestycyjnych ulegają wahaniom rynkowym, więc nawet jeśli w pewnym okresie odsprzedaż jednostek nie przynosi zbyt wielkiego zysku, w kolejnych okresach może się to zmienić. Cierpliwość w takich przypadkach popłaca.

Oczywiście, że inwestuję. Moje oszczędności leżą na lokacie w banku i procentują.

Bardzo często rządzi nami przekonanie, że to w banku znajdziemy odpowiedź na swoje potrzeby w przyszłości. Niestety praktyka wskazuje na to, że oprocentowanie lokat może, przy obecnych stopach procentowych, pokryć jedynie koszt inflacji. W niektórych przypadkach nawet na to nie wystarcza. Ponadto od każdej kapitalizacji odsetek należy zapłacić 19% podatek, co w przypadku zakupu jednostek funduszy inwestycyjnych nie ma miejsca. Wcale nie twierdzę, że takie rozwiązanie to zły pomysł dla osób, które jedynie chcą ulokować swoje oszczędności. Nie można jednak nazwać go inwestowaniem. Dlaczego więc tak wiele osób nadal trzyma się tego sposobu oszczędzania? Moim zdaniem, głównie ze względu na przeświadczenie, że jest to jedyna opcja oszczędzania, przy której lokowane środki są w 100% bezpieczne. Tymczasem na rynku finansowym istnieją fundusze inwestycyjne, które gwarantują 100% ochronę kapitału w dniu ich zapadalności. Okazuje się, że wiedza na temat inwestycji w naszym kraju jest nadal na niskim poziomie. Jeśli usłyszysz dwa słowa „fundusze inwestycyjne”, to od razu przed oczyma masz spadające wartości akcji spółek, nieprawdaż? Tymczasem fundusze inwestycyjne są bardzo zróżnicowane. Oczywiście istnieją te najagresywniejsze, które niosą ze sobą wysokie ryzyko oraz możliwość osiągnięcia wysokiej stopy zwrotu, ale także dużej straty. Istnieją również fundusze mieszane, które składają się z różnych składowych zabezpieczających kapitał przed nagłymi spadkami na rynkach akcji. Tak, jak napisałem na samym początku tego miniporadnika - każdy ma różne potrzeby, do których można dopasować odpowiednią ofertę inwestycyjną. To tylko od Ciebie zależy, na jaką metodę się zdecydujesz. Ja jedynie mogę Tobie podpowiedzieć, że warto doinformować się w temacie ofert inwestycyjnych.

Czy inwestujesz? Nie, przecież mam jeszcze czas…

W Polsce mało kto tak właściwie inwestuje. Jednymi nadal kieruje przekonanie, że państwo zaopiekuje się nimi na starość, więc nie muszą myśleć o lokowaniu swoich oszczędności. Inni uważają, że mają jeszcze czas. Natomiast rok za rokiem upływa, nie patrząc na nich, a oni szukają kolejnych wymówek, aby nie inwestować. W inwestowaniu czas pracuje dla Ciebie, a Twoje pieniądze wraz z nim. Im dłużej odkładasz decyzję, tym większe kwoty miesięcznie musisz odkładać, aby osiągnąć ten sam efekt. Skończ z wymówkami i stań się osobą odpowiedzialną za własną przyszłość. Zapytasz, kiedy najlepiej zacząć? Odpowiedź jest tylko jedna, zacznij od teraz. Możesz rozpocząć od drobnych miesięcznych kwot. Wcale nie musisz mieć olbrzymich oszczędności, aby inwestowanie miało sens. Pamiętaj, że największą rolę odgrywa tutaj czas. I dzisiaj przyszedł czas właśnie na Ciebie.

Opracowano:
Maciej Piontke
OpenDirect